LOẠI HÌNH VĂN HÓA LÀ GÌ ?
Văn hóa đa dạng, muôn màu muôn vẻ, thật khó có thể xác định cụ thể các loại hình. Tuy nhiên dựa vào đặc trưng thứ hai : đặc trưng nhóm hay chủng lọai, ta có thể đồng ý với cách phân lọai khái quát nhất của tác giả Lê Văn Siêu : Ðó là văn hóa nông nghiệp và văn hóa du mục. Ðồng thời dựa trên mô hình chuẩn của G.Festistete, ta có thể vạch ra các nét phân biệt sau :
|
TỔ CHỨC ÐỜI SỐNG |
Tiêu chí 1. Ðịa hình 2. Nghề chính. 3. Lối sống 4. Cơ cấu ăn
5. Chổ ở
6. Mặc : |
Lọai hình nông nghiệp. Ðồng bằng ( ẩm, thấp ) Trồng trọt. Ðịnh cư. Thiên về thực vật ( ngũ cốc, rau, quả ) Nhiều cây xanh, nhẹ chống nóng Nhẹ nhàng, mỏng, mềm |
L/h du mục. Ðồng cỏ ( khô, cao ) Chăn nuôi. Du cư Thiên về động vật. (thịt, bơ, sữa) Kết cấu nặng chống rét.
Cứng cáp, dày.
|
|
NHẬN THỨC |
7. Quan hệ với tự nhiên. 8. Lối tư duy.
9. Khuynh hướng tư tưởng 10. Phương pháp luận. 11. Thiên hướng |
Hòa hợp, trân trọng.
Trực giác, chứng nghiệm khách quan ( vô ngã ) Tôn giáo, đạo học.
Tổng hợp, qui nạp.
Văn hóa/ tinh thần, giải thoát |
Chế ngự, bóc lột.
Duy lý, kinh nghiệm chủ quan. ( hữu ngã) Triết học, khoa học,
Phân tích, diễn dịch
Văn minh, vật chất, thỏa mãn. |